İSTEMBİL

7.2 Elektrik Akımının Manyetik Alan Oluşturması

On dokuzuncu yüzyılın başlarında Danimarkalı bilim insanı Hans Christian Oersted, bir gösterisi sırasında içerisinden akım geçen bir telin yakınındaki pusulanın iğnesini saptırdığını farketti. Bu "Elektrik akımlarının manyetik alan oluşturduğunun keşfiydi."

Sağ el kuralı kullanılarak içerisinden akım geçen telin oluşturduğu manyetik alanın yönü belirlenebilir. Şekil 7.2'de sağ el kuralı özetlenmiştir. Baş parmak akımın yönünü gösterecek şekilde tutulur ve avuç içi manyetik alanın yönünü verir. Düz bir tel etrafındaki manyetik alan dairesel olacaktır. Manyetik alan oluşturduğuna göre, elektrik akımı da bir mıknatıs gibi davranır ve diğer mıknatıslarla, veya elektrik akımları ile etkileşir. Örneğin bir telin etrafında pusula iğnesi sürekli bir daireye teğet olacak şekilde yön değiştirir, veya akım geçen bir tel başka bir akım geçen tele kuvvet uygulayabilir.